3568 sayılı Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik ve Yeminli Mali Müşavirlik Kanununu Kapsamında Mesleki Unvanların Kullanılması

Son günlerde 3568 Sayılı Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik ve Yeminli Mali Müşavirlik meslek kanuna tabi olmakla beraber mesleki unvanlarını kullanmayan veya mesleki unvanlarını kullanmakla beraber önüne veya arkasına bazı eklentiler yapan birçok meslek mensubu ile karşılaşmaktayız.

Bu durum ister istemez meslektaşlarımız tarafından yadırganmanın yanında acaba bizde bu unvanı almalı mıyız veya unvanımızı böyle mi kullanmalıyız gibi sualleri beraberinde getirmektedir. Ayrıca toplumun genel bir kısmı ise bu şekilde kullanılan unvanlara alışık olmadığı için acaba yeni veya farklı bir meslek mi ihdas mı oldu gibi sualleri tarafımıza ilettikleri için aşağıdaki var olan açıklamaları yapmakta fayda mülahaza edilmiştir.

Peki bu unvanlar neden kullanılır ve genel olarak hangi amaca hizmet eder?

Örneğin, daha önce öğretim görevlisi olan birisi daha sonra 3568 sayılı kanun kapsamında belirli bir unvan altında SMMM veya YMM olarak hareket etmeye başladığında, unvanının yanına E. Öğretim görevlisi yazabilir mi?

Diğer bir örnek ise daha önce kamu idaresinde çalışmış olan birisi yine daha sonra 3568 sayılı kanun kapsamında SMMM veya YMM unvanı altında hareket etmeye başladığında E.Gelirler Kontrolörü, E.Hesap Uzmanı veya E.Vergi Dairesi Müdür veya Müdür yardımcısı veya Daire Başkanı gibi unvanları kullanabilir mi?

Tabi burada kullanılan E. İfadesinin emekli veya eski hangi manada kullanıldığı elbette genel olarak bilinmemektedir.

Birde kimsenin çok fazla anlam veremediği tüm bunlardan bağımsız olarak vergi uzmanı, bilim insanı, kooperatif danışmanı gibi birçok çeşitli unvanların da mesleki unvanlar ile birlikte kullanıldığını görmekteyiz.

Ayrıca son dönemde ise KGK ve 3568 meslek yasasına ait unvanların bir arada kullanımı meselesi yer almaktadır.

Bu bağlamda konuyu ele aldığımızda,

– Kanun olarak; 3568 sayılı Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik ve Yeminli Mali Müşavirlik Kanununu’nun ifade edildiğini,

– Meslek Mensubu olarak Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler ile Yeminli Mali Müşavirleri ifade ettiğini,

– 3568 kapsamındaki Mesleki Faaliyet olarak da Kanun hükümleri uyarınca, Serbest Muhasebeci Mali Müşavir veya Yeminli Mali Müşavir unvanı ile faaliyette bulunmayı ifade etmek gerekir.

Öncelikle meslektaşlarımızın akademik unvanlarını mesleki unvanları ile birlikte kullanabileceklerini belirtmek isterim.

Zira meslek mensupları tabelalarında oda ve Birlik amblemi, meslek unvanı ile ad ve soyadı, ortaklık bürosu unvanı, şirket ise şirket unvanı varsa akademik unvanı, büronun adresi, telefon numarası, internet adresi ile elektronik posta adresi yer alabilir. Dolayısı ile unvanları ile birlikte akademik unvanlarını da kullanabilirler.

Ancak Tabelada bu Yönetmelikte yani Serbest Muhasebeci, Serbest Muhasebeci Mali Müşavir Ve Yeminli Mali Müşavirlerin Çalışma Usul Ve Esasları Hakkında Yönetmelikte belirlenenlerin dışında unvan, deyim, yabancı dillerde yazılmış ifadeler ile sair şekiller, işaret, resim, fotoğraf ve benzerlerine yer verilemez denilmektedir.

Aynı Yönetmeliğin 30 uncu maddesinin ikinci fıkrasının (ı) bendinde Kanunen yetkili kuruluşlardan yetki almış bağımsız denetim kuruluşları, mesleki unvandan sonra gelmek kaydıyla, şirket unvanlarında “bağımsız denetim” ibaresini kullanabilirler denilmektedir.

Bağımsız denetçi; bağımsız denetim yapmak üzere, 3568 sayılı Kanununa göre yeminli mali müşavirlik ya da serbest muhasebeci mali müşavirlik ruhsatını almış meslek mensupları arasından Kamu Gözetimi, Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu tarafından yetkilendirilen kişiler olduğu için, bağımsız denetçi unvanının SMMM ve YMM unvanı ile birlikte kullanılabilmektedir.

Zira genel olarak unvanlar ayrıştırıcı ve belirleyici özelliklerinin yanı sıra tercih edilebilir olabilmek içinde kullanılmaktadır. Ancak 3568 sayılı meslek yasasına tabi olarak hareket etmekte olan meslektaşlarımızın varsa akademik unvanları ile ilgili kurumdan alınmış olma şartı ile Bağımsız Denetçi unvanları dışında unvanlar kullanması yasaktır. Zira bu unvanlar dışında kullanılan unvanlar reklam amaçlı kullanıldığı düşünülerek reklam yasağına girmektedir.

Yine bu konu üzerine İsmmmo danışmanlarına sorulan soruda cevaben “Mesleki unvan dışında unvan kullanılması yasaktır. Kullananlar hakkında disiplin soruşturması yapılır. Gerekli cezalar uygulanır.” Cevabına yer verilmiştir.

Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik Ve Yeminli Mali Müşavirlik Meslek Ahlak Kuralları İle İlgili Mecburi Meslek Kararı 5’te reklam yasağı çerçevesinde aşağıdaki ifadelere yer verilmiştir.

Meslek mensuplarının gazete ve dergilerde yazı yazmaları, haber programları yapmaları ya da kitap yazmaları durumunda, bunları yayımlayan yayımcı tarafından yapılacak övgülerde ve tanıtımlarda, yazar olan meslek mensubunun özgeçmişi, öğrenimi, mesleki unvanı, deneyimleri, mesleki şirket ortağı ve ifa ettiği belli başlı görevleri yer alabilir denilmektedir.

Ancak Bu övgü ve tanıtımlarda meslek unvanı dışında “vergi uzmanı”, “yönetim danışmanı”, “eski vergi dairesi müdürü”, “eski inceleme elemanı” gibi herhangi bir mesleki uzmanlığı gösteren bir tanım kullanılamaz denilerek, yazarlık ve akademik unvanlarının kullanılması ise reklam sayılmaz denilmiştir.

Söz konusu Yönetmeliğin, “Reklam Yoluyla Haksız Rekabet” başlıklı 8. maddesinin (1) numaralı fıkrasının (f) bendinde “Mesleki ve akademik unvan dışında sahip olunan başka unvanları kullanmak” reklam yoluyla haksız rekabete yol açacak eylemler arasında sayılmıştır.

Meslektaşlarımızın mesleki unvanlarını kullanırken yukarıdaki 3568 sayılı meslek mevzuatı çerçevesinde unvanlarını kullanmaları gerekmekte olup, bu kapsamda varsa hatalı veya eksik unvan kullanımlarında gerekli düzeltmelerin yapılmasında fayda vardır. Yine aynı şekilde mesleki unvanların kullanımında, yazılı ve görsel basında makalelerinin yer almasında ne şekilde hangi unvanlarını kullanabilecekleri hususunda daha detaylı bilgi için bağlı bulundukları meslek odalarınca veya Türmob nezdinde bilgi alınması elbette faydalı olacaktır. Böylelikle reklam yasağına uyularak haksız rekabetin önüne geçilmiş ve meslek unvanının kullanımı açısından mesleğimiz kendisine verilmiş saygın yerini koruyarak pekiştirmiş olacaktır.

Abdullah Gündoğmuş
Serbest Muhasebeci Mali Müşavir
Bağımsız Denetçi
Optimal Denetim
abdullah@optimaldenetim.com