İflas Erteleme Nedir?

Ekonomik sıkıntılar nedeniyle şirketlerin,  iflasının ilan edilmesi” öncesinde başvurabilecekleri hukuksal bir yoldur.  İflas erteleme, mali durumu bozulan şirket ve kooperatiflerin sermayesinin korunması için gerekli tedbirlerden birisi olarak Türk Ticaret Kanunu tarafından düzenlenmiştir. Mahkeme, şirketin mali durumunun düzeltilmesini mümkün gördüğü takdirde yönetim kurulu veya bir alacaklının talebi sonucunda iflas erteleme kararı verebiliyor. İflas erteleme sonucunda borçlu firma normal faaliyetlerine devam edebiliyor. Kamu alacağı ve SSK primleri dâhil hiçbir yasal takip yapılamıyor. Mahkeme, kayyumun verdiği raporlara göre iflas erteleme süresini sona erdire bildiği gibi, 4 yıla kadar da uzatabiliyor veya firmanın iflasına karar verebiliyor.

İflasın ertelenmesi imkânı, belirli kanuni şartların varlığı halinde sadece sermaye şirketleri ve kooperatifler bakımından kabul edilir.

Şirket aktif malvarlığının şirket borçlarını karşılayamayacak (borca batık) durumda olması, bir doğrudan iflas sebebi olarak kabul edilir.

İflasın Ertelenmesinin Hukuki Niteliği

Yargıtay’a göre iflasın ertelenmesi, borca batık durumda olan bir sermaye şirketi veya kooperatifin iflasının belirli kanuni şartların gerçekleşmesi halinde geçici bir süre için ertelenmesidir.

İflasın ertelenmesi, şirket yönetim kurulu (idare ve temsil yetkisi bulunan kişiler) veya tasfiye memurları veya alacaklılardan biri tarafından bildirilen ve mahkeme tarafından da tespit edilen borca batıklık sebebiyle, bir sermaye şirketleri ve kooperatifler hakkında doğrudan iflas kararı verilmesi gerekirken, mali durumunu iyileştirmesi ümidiyle hazırlanacak bir iyileştirme projesinin yönetim kurulu veya alacaklılardan biri tarafından mahkemeye sunulması ve mahkemenin de bu projeyi ciddi ve inandırıcı bulması neticesinde iflas kararının ertelenmesidir.

İflasın ertelenmesi, amaç olmayıp mali durumun düzeltilmesi için kullanılacak bir araçtır.

Erteleme kararı, nihai karar olmayıp geçici nitelikte bir karar özelliği gösterir.

İflasın ertelenmesi, kalıcı olmayıp en çok bir yıl için verilir, uzatmalar ise toplamda dört yılı geçemez. Erteleme süresi sonunda, erteleme kararı kaldırılıp iyileşme gerçekleşmişse şirket faaliyetine devam eder; iyileşme gerçekleşmemişse şirketin iflasına mahkeme tarafından karar verilebilir.

İflasın Ertelenmesinin Şartları

* Bir sermaye şirketi veya kooperatif olması

* Borca batık (aşırı borçlanmış) olmalıdır.

* Borca batıklık, yönetim kurulu üyeleri, limited şirkette idare ve temsile yetkili kişiler, tasfiye memurları veya alacaklılardan biri tarafından mahkemeye bildirilmiş olmalıdır.

* Borca batıklık mahkeme tarafından da tespit edilmiş olmalıdır.

* İflasın ertelenmesi, yönetim kurulu üyeleri, limited şirkette idare ve temsile yetkili kişiler, tasfiye memurları veya alacaklılardan biri tarafından talep edilmiş olmalıdır.

* Alacaklılar, iflasın ertelenmesi halinde, iflasın derhal açılmasına nazaran daha kötü duruma düşürülmemiş olmalıdır.

* İyileştirme projesi ve bu projenin ciddi ve inandırıcı olduğunu gösteren somut bilgi ve belgeler mahkemeye sunulmuş olması,

* İyileştirme projesi, mahkemece ciddi ve inandırıcı bulunmalıdır.

* İflasın ertelenmesi talebi ilan edilmiş olmalıdır.

* Fevkalade mühletten yararlanılmamış olunmalıdır.

* Gerekli masraf ve kayyımın ücret avansı mahkeme veznesine yatırılmış olmalıdır.

İflasın Ertelenmesinin Sonuçları

İflasın ertelenmesi kararının verilmesiyle iflas ertelenir ve hukuki sonuçları da bu tarihten itibaren doğar:

* İflasın ertelenmesine karar veren mahkeme, envanter (şirket mallarının nelerden ibaret olduğunu gösteren defter) düzenlenmesi ve kayyım tayini gibi şirket mallarının muhafazası için gerekli tedbirleri alır.

* Kayyım, mahkemenin belirleyeceği sürelerde iflası ertelenen şirketin veya kooperatifin faaliyetleri ve işletmenin durumu hakkında mahkemeye düzenli olarak rapor verir.

* İflasın ertelenmesine karar verilen anonim şirket veya limited şirketin organları, şirket hukuki varlığını devam ettireceğinden görev ve yetkilerini muhafaza eder.

* İflası ertelenen şirketin, erteleme kararından önce yapılan sözleşmelerden doğan hak ve borçları devam eder.

* İflasın ertelenmesine karar verilmiş olması, iflas davası hariç daha önce açılmış davalara devam edilmesine veya erteleme süresi içinde yeni davaların açılmasına kanuni bir engel teşkil etmez.

* Kural olarak erteleme süresi içinde, iflasının ertelenmesine karar verilen borçlu şirketin veya kooperatifin  aleyhine, 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsili Usulü Hakkında Kanun’a göre (vergi, SGK alacağının tahsili vb.) yapılan takipler de dâhil olmak üzere hiçbir takip yapılamaz ve evvelce başlatılmış olan takipler durur.

* Bu açıdan kanun koyucu verilen süreyi iflası istenen şirkete bu süre içerisinde durumu toparlaması için bir fırsat vermektedir.

* İflasın ertelenmesi talebinin reddi ya da erteleme süresi sonunda iyileşmenin mümkün olmadığının tespiti üzerine mahkeme şirketin veya kooperatifin iflasına karar verir.

* Mahkeme, kayyımın verdiği raporlardan şirketin veya kooperatifin mali durumunun iyileştirilemeyeceği kararına varırsa, erteleme süresinin dolmasını beklemeden, erteleme kararının kaldırılmasına ve şirketin veya kooperatifin iflasına karar verebilir.